هر آن چه در مورد ماموگرام و ماموگرافی لازم است بدانید

ماموگرافی چیست؟

ماموگرافی یا ماموگرام یک تصویر رادیوگرافی است که به کمک اشعه ی ایکس از پستان گرفته می شود. ماموگرافی برای غربالگری سرطان پستان به کار می رود و ماموگرافی همراه با معاینه ی پزشک و معاینه های شخصی ماهانه هر سه به تشخیص زود هنگام سرطان پستان کمک می کند. روش های غربالگری به طور کلی برای شناسایی زود هنگام یک بیماری در افراد سالم که در خطر ابتلا به یک بیماری هستند انجام می شود تا با تشخیص زود هنگام درمان بیماری آغاز شود. روش های غربالگری نسبت به روش های قطعی تشخیص بیماری، روش های ارزان تر و در دسترس‌تری هستند، اما دقت آن ها کم تر است.

از آن جا که سرطان پستان، پس از سرطان پوست، دومین سرطان شایع زنان به شمار می آید، انجام ماموگرافی برای غربالگری سرطان پستان بسیار کمک کننده است.

برخی پزشکان به زنان 40 ساله و بالاتر توصیه می کنند، هر سال یا هر دو سال، ماموگرافی انجام دهند. البته این سن، با توجه به تشخیص پزشک و سابقه ی خانوادگی سرطان پستان، ممکن است کمی زودتر باشد.

به طور کلی دو نوع ماموگرافی وجود دارد: ماموگرافی غربالگری و ماموگرافی تشخیصی. پزشکان به طور معمول برای بانوان از ماموگرافی برای تشخیص زود هنگام هر گونه تغییر خوش خیم یا بدخیم استفاده می کنند که به آن ماموگرافی غربالگری می گویند.

اما اگر توده‌ای در پستان وجود داشته باشد یا هر گونه علائمی از سرطان پستان مشاهده شود، پزشک یک ماموگرافی تشخیصی درخواست می کند. همچنین اگر در پستان های شما پروتز وجود دارد، احتمالا نیازمند ماموگرافی تشخیصی هستید تا بافت پستان به خوبی مشاهده شود. ماموگرام های تشخیصی نسبت به ماموگرام های غربالگری شدید تر هستند و در آن ها از میزان بالاتری از اشعه ی ایکس استفاده می شود و از نمای متعدد تصویر برداری انجام می شود. همچنین رادیولوژیت مناطق مشکوک را بزرگنمایی می کند.

حتما بخوانید:

• هر آن چه در مورد ماموگرام و ماموگرافی لازم است بدانید
• برای بهبود موثر، بهتر است چیزی در مورد سرطان ندانید!

 

چگونه برای ماموگرافی آماده شوم؟

لازم است در روز گرفتن ماموگرافی از دستورالعمل خاصی پیروی کنید؛ نمی توانید از مواد ضد تعریق یا خوش بو کننده ها استفاده کنید. همچنین استفاده از پودر ها یا پماد و کرم بر روی پستان ها یا مناطق اطراف توصیه نمی شود. این مواد ممکن است خود را در ماموگرام به شکل کلسیفیکاسیون (رسوب کلسیم) نشان دهند و پزشک را به اشتباه بیندازند.

اگر باردار هستید یا در حال شیردهی می باشید پیش از انجام ماموگرافی، رادیولوژیست را در جریان بگذارید. به طور کلی در زمان بارداری یا شیردهی انجام ماموگرافی غربالگری توصیه نمی شود. در عوض، اگر غربالگری ضروری باشد، پزشک برای شما از روش های دیگر غربالگری نظیر سونوگرافی استفاده می کند. در سونوگرافی، بر خلاف ماموگرافی، از موج های صوتی استفاده می شود که در بارداری یا شیردهی، کاملا بی خطر هستند.

حتما بخوانید:

• باور های غلط درباره ی سرطان پستان – قسمت چهارم
• باور های غلط درباره ی سرطان پستان – قسمت سوم
• باور های غلط درباره ی سرطان پستان – قسمت دوم
• باور های غلط درباره ی سرطان پستان – قسمت اول

در حین ماموگرافی، چه اتفاقی می افتد؟

پس از برهنه کردن بالاتنه و درآوردن گردنبند، یک تکنیسین رادیولوژی به شما یک گان یا اسموک می دهد که در جلوی بدن شما قرار می گیرد. بسته به نوع دستگاه ماموگرافی، ممکن است تصویر برداری در حالت ایستاده یا نشسته انجام شود.

هر پستان روی یک صفحه ی اشعه ی ایکس قرار می گیرد و یک فشارنده بافت پستان را فشرده تر و صاف تر می کند. این کار باعث می شود، تصویر دقیق تری از پستان تهیه شود. ممکن است لازم باشد برای گرفتن هر تصویر نفس خود را در سینه حبس کنید. در حین انجام این فرآیند ممکن است کمی احساس فشار یا ناراحتی داشته باشید که معمولا خیلی خفیف است.

رادیولوژیست ماموگرام های گرفته شده را بررسی می کند و اگر جایی از تصویر واضح نباشد یا نیاز به بررسی بیشتر وجود داشته باشد، تصویر های بیشتری تهیه می کند. این اتفاق نسبتاً زیاد رخ می دهد، بنابراین، ناراحت یا نگران نشوید.

اگر ماموگرام دیجیتال در دسترس باشد، معمولاً برای بانوان زیر 50 سال از این نوع ماموگرام استفاده می شود، زیرا بافت پستان در این زنان، نسبت به بانوان مسن تر، متراکم تر است.

ماموگرام دیجیتال، اشعه ی ایکس را به تصویر الکترونیکی از پستان تبدیل می کند و آن را در کامپیوتر ذخیره می کند. بلافاصله رادیولوژیست تصویر را روی کامپیوتر مشاهده می کند و لازم نیست برای آماده شدن تصویر صبر کنید. همچنین کامپیوتر به دیدن مناطقی از تصویر که در ماموگرافی عادی کمتر قابل مشاهده هستند، کمک می کند.

 

ماموگرافی چه عوارضی به همراه دارد؟

مثل همه ی تصویر برداری هایی که به کمک اشعه ی ایکس انجام می شود، در ماموگرافی نیز در معرض مقدار بسیار اندکی اشعه ی ایکس قرار می گیرید. اما، خطر این تماس با اشعه ی ایکس به شدت کم است. در طی بارداری و شیردهی، استفاده از سونوگرافی به جای ماموگرافی توصیه می شود.

آیا به جز ماموگرافی ، آزمایش دیگری برای تشخیص سرطان سینه وجود دارد ؟

درباره این مسئله، توافق قطعی وجود ندارد. جامعه پیشگیری آمریکا با هر نوع آزمایش یا معاینه توسط خود فرد مخالف است اما در واقع این‌جا منع قطعی نباید وجود داشته باشد و هر کسی حق دارد بتواند هر لحظه خودش را چک و یا معاینه کند. جامعه سرطان آمریکا معتقد است، خانم‌ها با شروع سن ۲۰ سالگی باید خودشان و پستان‌هایشان را هر چند وقت یکبار مورد معاینه قرار دهند و به این امر دقت داشته باشند.

 

نتایج ماموگرافی، چه چیزی را نشان می دهد؟

ماموگرافی به پزشک کمک  می کند کلسیفیکاسیون ها (رسوب کلسیم) را در بافت پستان مشاهده کند. بیشتر کلسیفیکاسیون ها نشانه ی سرطان نیستند. همچنین در ماموگرافی، وجود کیست، توده های سرطانی و غیر سرطانی مشاهده می شود. پزشک با مشاهده ی ماموگرافی می تواند برنامه ی پیگیری های آینده را مشخص کند.

توموسنتز پستان چیست؟

نوعی ماموگرافی سه بعدی نیز وجود دارد که به آن توموسنتز پستان می گویند و نوع پیشرفته‌ی تصویربرداری از پستان است. در این روش، چندین تصویر از زاویه‌های مختلف از پستان برداشته می‌شود و با استفاده از این تصاویر و به کمک کامپیوتر، تصویری سه بعدی از پستان بازسازی می‌شود. از همین جهت، توموسنتز پستان، شبیه به سی تی اسکن است که در آن مقطع‌های متعدد از یک عضو، با پردازش کامپیوتر، به صورت یک تصویر سه بعدی در می‌آیند.

هر چند میزان اشعه‌ی مورد نیاز برای توموسنتز پستان کمی بیشتر از ماموگرافی معمولی است، اما هنوز در محدوده‌ی مجاز مورد تأیید انجمن غذا و داروی ایالات متحده قرار دارد. لازم به ذکر است که بسیاری از سیستم‌های تهیه‌ی توموسنتز پستان، از نظر دوز اشعه‌ی مورد استفاده، بسیار شبیه به دستگاه‌های ماموگرافی معمولی هستند.

بسیاری از مطالعات با جمعیت ثابت کرده‌اند که غربالگری با توموسنتز پستان، به تشخیص زودهنگام سرطان پستان کمک می‌کند و نیاز به مراجعه‌ی مجدد را برای بررسی یافته‌های غیر طبیعی که در ماموگرام معمولی امکان تشخیص طبیعی یا غیر طبیعی بودن آن‌ها وجود ندارد، کاهش می‌دهد.

از فواید استفاده از توموسنتز پستان، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تشخیص زودهنگام سرطان‌های پستان‌های کوچک که ممکن است در ماموگرافی معمولی قابل شناسایی نباشند
• دقت بالاتر در تعیین دقیق اندازه، شکل و محل، ناهنجاری‌های موجود در پستان‌ها
• کاهش تعداد نمونه برداری‌های بی مورد یا آزمایش‌های اضافی
• احتمال بالاتر در شناسایی تومورهای متعدد پستان
• تصاویر واضح‌تر از ناهنجاری‌ها در افرادی با بافت پستان متراکم

اگر می‌خواهید در مورد ماموگرام و ماموگرافی بدانید و بفهمید که اصولا ماموگرافی چیست و چگونه انجام می‌شود، می‌توانید به این سایت سر بزنید. امیدوارم خواندن این مطلب در رازینه برایتان مفید باشد.