معرفی رشته مهندسی معماری

کمی ذوق هنری، قدرت خلق یک اثر نو، تخیل قوی و روحیه کار گروهی، همه ی آن چیزی ست که شما برای معمارشدن نیاز دارید. اگر به هنر علاقه مندید و قدری با فن مهندسی ساختمان آشنایی دارید معماری رشته ایده آل شماست. این رشته تلفیقی ست خارق العاده از فن و هنر و قدمتی بسیار طولانی در تاریخ ایران و جهان دارد.

مهندس در لغت به معنای هندسه‌دان است و به شخصی گفته می شود که با هندسه و مباحث هندسی سر و کار دارد و معمار هنرمندی ست که به کمک مباحث هندسی بنایی خلق می کند که گاه تا هزاران سال باقی ست و جزئی از فرهنگ جامعه می شود.

معمار فردی است که تفکرات ناب و خلاقانه خود را بر اساس تعاریف مختلف با توجه به فرهنگ – سبک معماری منطقه – اقلیم – دید و منظر مناسب – کاربری فضا و فاکتورهای مهم دیگری رقم می‌زند. معماری یکی از هفت هنر اصلی است و معمار هنرمند است و آثار او در زمره آثار هنری بررسی می‌شود. او باید دارای قدرت تجسم بالا، ذوق هنری و خلاقیت باشد و عناصر زیبایی شناختی بصری را بشناسد.

معمار چه کاری انجام می دهد؟

کسی که طراح و سازنده بناها و ساختمان ها می باشد، مهندس معمار است .مهندس معمار، نقشه های ساختمان های جدید و برنامه بازسازی و محافظت از ساختمان های قدیمی را طراحی می کند. همچنین کار مهندس معمار طرح ریزی ترکیب و نحوه قرار گیری مجموعه ای از ساختمان ها و فضاهای اطراف آنهاست. او این کارها را با تکیه بر علم مهندسی، ذوق هنری و شناختی که از فرهنگ، آداب و رسوم، جغرافیای انسانی و طبیعی محل مورد نظر خود دارد، انجام می دهد. معمار طراح است و نظارت مستقیم بر فعالیت دیگر مهندسین عمران، در تأسیسات الکتریکی و تأسیسات مکانیکی دارد. در واقع معمار ناظر نهایی و هماهنگ کننده کلیه نقشه‌های یک بنا شامل نقشه‌های معماری و طراحی، نقشه‌های محاسبات سازه‌ای و نقشه‌های تأسیساتی است.

تفاوت رشته معماری و عمران در چیست؟

برای مقایسه بهتر این دو رشته شما یک انسان را در نظر بگیرید. این انسان نیازمند به اسکلت، گوشت، مو، ناخن و …. است. بخشی که مربوط به اسکلت انسان است به طور مستقیم می توان به مهندس عمران نسبت داد و بخش ظاهری آن نظیر پوست و مو را به مهندس‌معمار.
در ساختمان سازی تصمیم گیری در زمینه اسکلت سازه نظیر تیرها، ستون ها، بادبندها، پی و … بر عهده مهندس عمران است و تصمیم گیری در زمینه نمای ساختمان، پلان های طبقات، دکوراسیون داخلی و …. بر عهده مهندس‌معمار است.

این سوال که عمران بهتر است یا معماری کاملا اشتباهی ست زیرا عمران و معماری از یک جنس نیستند که بتوان آن دو را با هم مقایسه کرد. مهندسی عمران رشته ای از رشته های فنی مهندسی و معماری در مجموعه هنر قرار دارد.

تنها وجه مشترک این دو رشته در این است که هر دو با ساختمان و ساخت و ساز بنا سر و کار دارند. مهندس عمران پروژه های بزرگ زیادی را بر عهده می گیرد. اما عظیم ترین پروژههای یک معمار می تواند طراحی یک شهرک توریستی، یک هتل، فرودگاه، بیمارستان و … باشد.

بازار کار مهندس معماری

این یک واقعیت است که همه ی کسانی که از دانشکده معماری فارغ التحصیل می شوند پروانه نظام مهندسی نمی گیرند و موفق به راه اندازی یک دفتر مهندسی نمی شوند. شاید از مزیت های رشته معماری بازار کار گسترده این رشته باشد. بازار کار مهندس معمار عبارتند از:

– طراحی (تک بنا یا مجموعه زیستی کوچک)، از طراح های اولیه تا مراحل اجرایی کار و طراحی اجزا و عناصر تشکیل دهنده بنا
– رهبری و سرپرستی دفاتر مشاور معماری
– نظارت عمومی و عالی بر صحت انجام کار در عملیات اجرایی ساختمانی
– مدیریت و هماهنگی اجرایی پروژه‌های معماری
– تأسیس و سرپرستی مؤسسات پیمانکاری و احداث ساختمان
– همکاری با کلیه متخصصینی که کار آنها به نحوی با ساماندهی محیط زیست مرتبط است. مانند اکولوژیست‌ها، جغرافی دانان، اقلیم شناسان، برنامه ریزان اقتصادی و اجتماعی …
– طراحی پارک‌ها و میادین شهری و محوطه سازی آنها
– مشارکت در پروژه‌های برنامه ریزی و طراحی شهری و شهرسازی
– طراحی تک بناها در مقیاس کوچک و انجام دکوراسیون داخلی
– انجام کارهای پژوهشی و آموزشی در زمینه طراحی فضا
– تدریس در هنرستان ها به عنوان هنر آموز رشته معماری و نقشه کشی
– استخدام در کلیه سازمان های دولتی نظیر شهرداری، مسکن و شهرسازی، بنیاد مسکن، بانک ها ( به عنوان کارشناس ارزیابی) و …
– کار به صورت آزاد: معمار در طول دوران تحصیل به کار با نرم افزارهای نقشه کشی و طراحی آشنا می شود. اگر این آشنایی سطحی با کار بیشتر به تسلط تبدیل شود می تواند منبع در آمد خارق العاده ای به همراه داشته باشد.
– طراحی دکوراسیون داخلی و ایجاد کارگاهی برای تولید محصولات طراحی شده معمار مانند کارگاه کابینت سازی
– فارغ‌التحصیل‌ معماری‌ آمادگی‌ کار در رشته‌های‌ مرتبط‌ با معماری‌ مثل‌ طراحی‌ صحنه‌ یا طراحی‌ صنعتی‌ را نیز دارد.

آقایان یا خانم ها، برای معماری مناسب تر هستند؟

با توجه به وضعیت رو به رشد انواع ساخت و سازهای مسکونی، تجاری، فرهنگی و … و سود آور بودن این عرصه، به نظر می رسد بازار کار نسبتا مناسبی پیش روی مهندسان معماری باشد. لازم به ذکر است که در این شغل معمولا آقایان راحت تر می توانند شغل خود را بیایند و یا برای پروژه های ساخت و ساز قرارداد ببندند. البته موفقیت مهندس معماری در یافتن موقعیت شغلی مناسب، بیشتر به میزان علاقه، مهارت، دانش و تجربه و کارنامه فعالیت او بستگی دارد.

کار رشته معماری به گونه ای نیست که فقط به ساعات خاصی از روز اختصاص داشته باشد. معمار همواره با شغل خود درگیر است.

طول دوره تحصیل رشته مهندسی معماری

دوره کارشناسی مهندسی معماری با طرح نهایی حداقل چهار سال به طول می انجامد. پیش از شروع دوره یک نیمسال به عنوان پیش نیاز ارائه می گردد که جزو سنوات تحصیل به حساب نمی آید ولی ۸ واحد آن جزو واحدهای دوره محسوب می گردد. فارغ التحصیلان دوره کارشناسی مهندسی معماری می توانند در دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته ادامه تحصیل دهند.

گرایش‌ها و ابعاد مختلف این رشته درکارشناسی ارشد

رشته معماری در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایش‌های معماری-معماری، معماری-منظر، تکنولوژی معماری، معماری-انرژی، معماری-مرمت بناها و بافت‌های تاریخی و معماری-مدیریت پروژه و ساخت است.