مجله رازینه
اگر تا به حال به دنبال یافتن روش‌هایی برای افزایش قد بوده‌اید، حتماً «صفحه‌ی رشد» به گوشتان خورده است؛ حتماً شنیده‌اید که رشد قدی ما به دلیل وجود صفحات رشد است. در واقع بعد از بسته شدن صفحات رشد، تقریباً رشد قدی فرد متوقف می‌شود. برای این که بدانید چگونه قد بلندتر شوید، اینجا را بخوانید.
استخوان‌های بلند در کودکان و نوجوانان با بالغین تفاوت دارند زیرا برخلاف بزرگسالان که تمام استخوان‌های بلند از بافت مستحکم استخوانی تشکیل شده است، در طرفین استخوان‌های بلند کودکان و نوجوانان صفحات رشد قرار دارند که غضروفی هستند. صفحات رشد در دوره‌ی بلوغ نقش مهمی در افزایش قد ایفا می‌کنند، زیرا سلول‌های آن می‌توانند تکثیر شوند و طول استخوان‌های بلند را افزایش دهند و موجب رشد قدی شوند.
اگر تصویر رادیوگرفی استخوان‌های یک کودک یا نوجوان را دیده باشید، حتماً جدا بودن ابتدا و انتهای استخوان‌های بلند از تنه‌ی آن‌ها توجهتان را به خود جلب کرده است! حتی شاید این بخش‌ها را با شکستگی اشتباه گرفته باشید! اما خیالتان راحت باشد، این بخش در واقع هم صفحه‌ی رشد است که به دلیل داشتن بافت نرم غضروفی نسبت به بخش‌های استخوانی متمایز است.
صفحات رشد، برخلاف بافت استخوانی، نرم هستند و در آسیب‌های استخوانی در دوران کودکی و نوجوانی بیشتر در معرض آسیب هستند. در صورتی که شکستگی استخوانی در کودکی و نوجوانی رخ دهد، بررسی وضعیت صفحات رشد نکته‌ای کلیدی است. زیرا آسیب‌های استخوانی معمولاً به طور کامل ترمیم می‌شوند ولی در صورت آسیب دیدگی صفحه‌ی رشد ممکن است رشد قدی فرد تحت تأثیر قرار بگیرد و چون شکستگی‌های استخوانی معمولاً یک طرفه هستند، آسیب بافت صفحه‌ی رشد، نه تنها باعث کوتاهی قد می‌شود، بلکه ممکن است منجر به رشد غیر قرینه‌ی اندام‌ها و مشکلات حرکتی و زیبایی شناختی در آینده شود.
حتما بخوانید:
بست شدن صفحه‌ی رشد به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل جنسیت، ژنتیک، آب و هوای محل زندگی و نژاد می‌شود. به طور معمول صفحه‌ی رشد در دخترها در حدود 13 تا 15 سالگی و در پسرها در حدود 15 تا 17 سالگی بسته می‌شود. هر چند در برخی افراد ممکن است بسته شدن این صفحات دیرتر انجام شود.
برخی بیماری‌های غدد درون ریز، نظیر بلوغ زودرس می‌تواند باعث بسته شدن زودهنگام صفحه‌ی رشد شود. در بلوغ زودرس هر چند رشد قدی فرد زودتر از همسالانش شروع می‌شود، اما به علت بسته شدن زودهنگام صفحه‌ی رشد، قد نهایی او نسبت به سایرین کوتاه‌تر می‌شود.
ورزش‌های سنگین نظیر وزنه برداری نیز می‌توانند به علت فشار بیش از حد به بافت غضروفی صفحه‌ی رشد، منجر به استخوانی شدن آن شوند که در نهایت منجر به کوتاهی قد می‌شود. در این افراد ضخامت استخوان‌ها نیز افزایش می‌یابد. با انجام ورزش‌های پرشی و تغذیه‌ی مناسب می‌توانیم مانع بسته شدن زودهنگام صفحات رشد شویم.
طبق نظر بسیاری از پزشکان، پس از بسته شدن صفحه‌ی رشد که بافت غضروفی جای خود را به بافت استخوانی می‌دهد، رشد قدی بسیار دشوار است. پس از بسته شدن صفحه‌ی رشد، طول استخوان‌های بلند تغییر چندانی نمی‌کند و در ادامه‌ی زندگی بیشتر ضخامت و استحکام استخوان‌ها دست خوش تغییر می‌شود.
بنابراین، تبلیغاتی نظیر افزایش قد بعد از بلوغ، یا افزایش 7 تا 10 سانتی متری قد با برخی داروهای افزایش قد پس از گذران کودکی و نوجوانی، کاملاً غیرعلمی است. این مقدار رشد بیشتر، حتی در زمان باز بودن صفحات رشد بسیار دشوار و غیرعملی به نظر می‌رسد.
شاید برایتان پیش آمده باشد که نگران روند رشد نوجوانتان باشید و فکر کنید که رشد قدش روند طبیعی خود را طی نمی‌کند. مشکلات ناشی از کوتاه بودن و یا رشد دیرتر ممکن است مربوط به مسائل ژنتیکی و یا برنامه تغذیه‌ای او باشد. البته نباید نگران باشید چون معمولا نوجوانان به خصوص نوجوانان پسر، ممکن است کمی دیرتر روند رشدشان را تجربه کنند.
حتما بخوانید:
نگاهی بر مواد مغذی مورد نیاز نوجوانان در دوران بلوغ
امیدواریم خواندن این مقاله در رازینه، که در مورد صفحه رشد و افزایش قد بود برایتان مفید بوده است.
یک دیدگاه در “صفحه رشد چیست؟”