در میان نوشیدنی هایی که انسان ها در سراسر جهان مصرف می کنند، پس از آب، چای و قهوه بیش از همه رواج دارد. قهوه و چای هر دو حاوی کافئین هستند؛ البته میزان کافئین موجود در قهوه بیشتر از چای است. این ماده نیز، همانند هر ماده ی دیگر، دارای فواید و مضراتی است و مصرف درست و به اندازه ی آن اهمیت فراوان دارد.
بحث و جدل دربارهی آثار مثبت و منفی کافئین تمامی ندارد. در حالی که برخی پژوهشها بر مزایای مصرف کافئین تاکید میکنند، پژوهشهای دیگر از آثار بد آن برای سلامتی می گویند.
در واقع هیچ وقت نمیتوانیم به طور کامل کافئین را از رژیم غذایی خود حذف کنیم، زیرا کافئین به طور طبیعی در لوبیا و گیاهانی که از آنها قهوه، چای، نوشیدنیهای انرژی زا و شکلات تهیه میشود، وجود دارد.
طبق توصیهی پزشکان، مصرف 400 میلی گرم کافئین در افراد بزرگسال سالم، مشکلی ایجاد نمیکند. در حالی که این عدد برای نوجوانان 100 میلی گرم و برای بانوان باردار 200 میلی گرم است. البته این مقدار ممکن است با توجه به وضعیت سلامتی و سن و وزن افراد کمی متفاوت باشد.
در قسمت اول به فواید مصرف کافئین پرداختیم؛ در قسمت دوم مضرات کافئین را بررسی کردیم و در این قسمت می خواهیم به جمع بندی دو قسمت قبل بپردازیم و در مورد مصرف صحیح کافئین نتیجه گیری کنیم.
فواید مصرف کافئین
به طور کلی مصرف کافئین فواید زیر را به همراه دارد:
- سرحالی و هوشیاری
- افزایش تمرکز و بهره وری
- دوری از کسالت صبگاهی
- افزایش سوخت و ساز و کمک به کاهش وزن
- اثرات ضد درد و التهاب
- رهایی از سردرد
- پیشگیری از آلزایمر و دمانس (زوال عقل)
مضرات مصرف کافئین
به طور کلی مصرف کافئین مضرات زیر را به همراه دارد:
- ایجاد مشکلات خواب و بی خوابی
- افزایش خطر حمله ی قلبی
- بالاتر رفتن احتمال پرفشاری خون
- ایجاد استرس و اضطراب
- افزایش کلسترول خون
- ایجاد سردرد در صورت عدم مصرف
شناسایی علائم مصرف بیش از حد کافئین
علائم خفیفتر ناشی از مصرف کافئین شامل سبکی سر، اسهال، بی خوابی، سر درد، تحریک پذیری و تب میشود. این علائم چندان نشان دهندهی مصرف بیش از حد کافئین نیستند و خود به خود بهبود مییابند.
سایر علائم ممکن ناشی از مصرف بیش از حد کافئین، نیازمند بررسی پزشکی هستند. این علائم شامل دشواری تنفس، استفراغ، درد قفسهی سینه، ضربان قلب نامنظم و تشنج میشوند.
بانوان شیرده باید مراقب باشند که کافئینی که مصرف میکنند به شیر آنها وارد میشود. در نتیجه نباید بیش از 200 میلی گرم کافئین در روز مصرف کنند. نوزادانی که مصرف بیش از حد کافئین را تجربه میکنند ممکن است دچار حالت تهوع، سفتی عضلات و تنفس مکرر شوند.
کافئین را مسئولانه مصرف کنید
بسیاری از منابع کافئین ناسالم هستند زیرا حاوی شکر زیاد و مواد مصنوعی هستند. نیازی نیست که کافئین را به طور کامل از رژیم غذایی خود حذف کنید، زیرا برخی محصولات حاوی کافئین برای سلامتی مفید هستند. با اندکی تلاش، میتوانید مصرف کافئین خود را به منابع سالم کافئین محدود کنید. میتوانید از قهوهی بدون شکر با کمی شیر استفاده کنید. همچنین مصرف چای یک گزینهی دیگر است که قرنها نه تنها به دلیل طعم خود، بلکه به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی خود مورد استفاده بوده است.
اگر به دسرهای حاوی کافئین علاقه زیادی دارید، سعی کنید سهم این دسرها را در برنامهی غذایی خود کاهش دهید. برخی مواد غذایی دیگر، نظیر خوش بو کنندههای دهان، نوشیدنیهای انرژی زا و مسکنها را نیز تنها در موارد ضروری استفاده کنید یا به طور کلی آنها را از برنامهی خود حذف کنید.
دوست داران کافئین چهرهی خود را در هم نکشید! با انتخاب درست منابع کافئین، میتوانید زندگی را با مقدار کمی کافئین ادامه دهید و از فنجان چای یا قهوهی مورد علاقهی خود لذت ببرید.
منبع: star2