گوشیهای هوشمند و لپ تاپها از خود نور منتشر میکنند. اما در این میان، نور آبی بیشتر از همه برای چشم انسان مضر است.دانشمندان دانشگاه Toledo دریافتهاند چگونه نور آبی که از وسائل تکنولوژیک ساطع میشود، میتواند منجر به تخریب لکهی زرد چشم شود. تخریب لکهی زرد یکی از مهمترین دلائل کاهش بینایی در ایالات متحده است. دکتر Ajith Karunarathne، استاد گروه شیمی و بیوشیمی دانشگاه Toledo بیان میکند که «بی شک نور آبی با آسیب به شبکیهی چشم بینایی انسان را کاهش میدهد».
تخریب لکهی زرد ناشی از مرگ سلولهای گیرندهی نور در شبکیهی چشم است. سلولهای گیرندهی نور، امواج الکترومغناطیسی نور را به شکل پیام عصبی به مغز منتقل میکنند. در مغز با استفاده از این پیام عصبی، تصویرسازی انجام میشود. برای انتقال این پیام به مغز، مولکولی به نام رتینال نقش دارد. رتینال که توسط چشم ساخته میشود، با تحریک شدن توسط نور آبی، آبشاری از واکنشهای شیمیایی را به راه میاندازد. این واکنشها که در داخل چشم انجام میشود، میتواند سمی باشد و منجر به آسیب مولکولهای موجود در سلولهای گیرندهی نور شود. این سلولهای گیرندهی نور، پس از مرگ سلولی، ترمیم و بازسازی نمیشود.
این مطالعه چه چیزی را ثابت میکند؟
کاروناراتون و تیم تحقیقاتیاش همچنین مادهی رتینال را به سلولهای دیگر بدن، از جمله سلولهای قلبی، سلولهای سرطانی و سلولهای عصبی تزریق کردند. سپس همهی این سلولها را در معرض نور آبی قرار دادند و متوجه شدند که این سلولها نیز در مواجهه با نور آبی میمیرند. همچنین مشاهده شد مواجهه با نور آبی و تزریق رتینال هیچ کدام به تنهایی منجر به مرگ سلول نمیشوند. این تیم تحقیقاتی، همچنین سلولهای مختلفی از بدن را تحت تأثیر نورهای سبز، زرد و قرمز قرار دادند. آنها دریافتند که هیچ کدام از این نورها منجر به آسیب به سلولها نمیشوند.
کاروناراتون بیان میکند که «سمیت ناشی از رتینال به طور ویژه توسط نور آبی ایجاد میشود. این سمیت میتواند هر نوع سلولی را بکشد». بخشی از این ویژگی ناشی از آن است که از آن جا که نور آبی طول موج کمتری نسبت به سایر رنگها دارد، نور آبی رنگ، انرژی بیشتری دارد. این انرژی اضافی میتواند دلیل انجام واکنش شیمیایی باشد که منجر به ایجاد سمیت در مولکول رتینال باشد.
دکتر Mark Former متخصص چشم پزشکی بیمارستان Lenox Hill در شهر نیویورک میگوید «به نظر میرسد نور رنگ آبی به سلولهای شبکیه آسیب بزند. هنوز مشخص نیست که چه مقدار نور آبی و چه مدت زمانی لازم است تا سلولهای شبکیه به طور جدی آسیب ببینند. چیزی که می دانیم، این است که این آسیب برگشت ناپذیر است».
هنوز عصبانی نشوید
هر چند نتایج این مطالعه نشان داده است که ترکیب نورآبی و رتینال میتواند منجر به آسیب به سلولهای بینایی شود، این آزمایشها در محیط آزمایشگاهی انجام شده است و نه بر روی چشم انسان. کاروناراتون و تیم تحقیقاتیاش این مطالعه را برای شناخت ساز و کار و توانایی نور آبی در ایجاد مرگ سلولی انجام دادهاند و هنوز مشخص نیست آیار این اتفاقات در خود چشم رخ میدهند یا خیر.
کاروناراتون در جملهای در سایت رسمی دانشگاهی حخود مینویسد «لازم است به مردم اعلام کنم، مطالعهی ما ثابت نمیکند نور ناشی از گوشیهای همراه یا نمایشگرهای دیجیتال منجر به نابینایی میشود.» او ادامه میدهد «اینکه آیا نور آبی گوشیهای همراه سمیت لازم برای ایجاد آسیب بینایی را دارد یا نه، سوالی است که هنوز پاسخ داده نشده است و در حال بررسی است.»
هر چند با افزایش سن همهی افراد دچار تخریب لکهی زرد میشوند، اما این اتفاق معمولاً بعد از 60 سالگی رخ میدهد. اما، محققان تصور میکنند با افزایش استفاده از تکنولوژیهایی با نور آبی، در سالهای آینده، این اتفاق زودتر رخ میدهد و پیش بینی میشود تا سال 2040، 288 میلیون نفر دچار این عارضه خواهند شد. پیشگیری از این عارضه تنها با پرهیز از نور آبی میسر است ولی پرهیز از مواجهه با نور آبی چندان راحت نیست، زیرا نور آبی نه تنها از نمایشگر لپ تاپ و گوشی ساطع میشود، بلکه در نور طبیعی خورشید نیز وجود دارد.
چگونه از این آسیب پیشگیری کنیم
همچنین، در برخی شرایط خاص نظیر استفاده از گوشی همراه در تاریکی شب، اثر نور آبی تشدید میشود. در طول شب، نور آبی در بخش خاصی از چشم متمرکز میشود. علاوه بر این، نور آبی این نمایشگرها میتواند منجر به خشکی چشم شود. Angela Bevels بنیان گذار و مالک شرکت Elite Dry Eye Spa در آریزونا میگوید «مطالعات نشان داده است که افزایش استفاده از گوشیهای هوشمند و لپ تاپها با افزایش بروز خشکی چشم همراه است که به علت کمتر پلک زدن رخ میدهد.»
در طول زمان، هر چقدر فردی بیشتر مشغول کار با یک وسیلهی الکترونیکی میشود، به تدریج کمتر پلک می زند. آنجلا بولس اینگونه توضیح میدهد که «این اثر منجر به بخار شدن سریعتر اشک میشود که باعث خشکی قرنیه میشود». برای مقابله با این مشکل بسیار از شرکتهای تکنولوژی راه حلهایی را ارائه کردهاند. اپل در حال حاضر در تنظیمات خود گزینهی «شیفت شب» (night shift) را ارائه میدهد. همچنین سامسونگ برای کاهش نور آبی نمایشگر «فیلتر نور آبی» (blue light filter) را پیشنهاد میدهد.
همچنین توصیههای میشود مدت زمان کار با این دستگاهها را کاهش دهید و در صورتی که مجبور هستید مدت زمان زیادی به نمایشگرها نگاه کنید، استراحت کافی به چشمان خود بدهید. برای استراحت دادن به چشم، میتوانید چشمان خود را به مدت کوتاهی ببندید یا به نقطهای در دوردست نگاه کنید تا چشمانتان استارحت کنند و از فشار بیش از حد به آنها جلوگیری شود.
هر چند این مطالعه اطلاعات خوبی راجع به افرادی که در معرض خطر بیماریهای تخریبی چشم هستند فراهم میکند، همهی افراد باید مدت زمان استفاده از نمایشگرها را به ویژه پس از غروب آفتاب محدود کنند.
منبع: healthline
من علی مجیدی، در حال حاضر (1397) دانشجوی سال ششم پزشکی هستم. علاقهمندیهای من شامل امور مذهبی، مسائل روز و به ویژه پزشکی و سلامت می شود. امیدوارم از مطالعه مطالبی که من مینویسم استفاده لازم را ببرید.