علم تعبیر خواب حضرت یوسف

ما در طول عمر خود خواب‌هایی می‌بینیم که بسیاری از آن‌ها می‌توانند تعبیر داشته باشند. بزرگی پیشنهاد می‌کردند حتما فرد خواب‌های خود را یادداشت کند تا کم کم ارتباط بینشان را پیدا کند. حال اگر این بین برایتان جالب شده باشد که بدانید حضرت یوسف چطور علم تعبیر خواب آموخت، در ادامه نظر آیت‌الله مکارم شیرازی را در مورد تعبیر خواب و حضرت یوسف بخوانید.

پرسش : حضرت یوسف (علیه السلام) چگونه بر علم تعبیر خواب اطلاع یافت؟

پاسخ اجمالی:

«خواب» به طور اجمال ممکن است با زبان کنایه و یا با صراحت مسائلی را بازگو کند. بعضی از انبیای الهی نیز علم تعبیر خواب داشتند و خداوند در آیه 6 سوره یوسف، با صراحت مى‌فرماید: «ما علم تعبیر خواب را به یوسف(ع) یاد دادیم». مسلما اگر پیامبران از تعبیر خواب آگاهى نداشته باشند مشکلى در شرایط نبوّت آنها حاصل نمى شود؛ ولى این علم مى تواند در مقاطع مختلفى در پیشرفت کار آن‌ها و موفقیت هر چه بیشتر در برنامه‌ها، کارساز باشد.

پاسخ تفصیلی:

آنچه از نظر بحث‌هاى قرآنى مسلم است، این است که خواب به طور اجمال ممکن است با زبان کنایه، و یا با صراحت مسائلی را بازگو کند، و قرآن مجید به هفت رویاى صادقه در سوره هاى مختلف، اشاره کرده است که مى‌توانید شرح آن را در جلد اول پیام قرآن در بحث منابع معرفت منبع ششم، کشف و شهود مطالعه فرمایید.(1)

بعضى از این خواب‌ها با زبان کنایه بوده است – مانند: خواب پادشاه مصر – و بعضى با صراحت مانند خواب پیامبر اسلام (صلى الله علیه وآله) درباره ورود مسلمانان به مسجد الحرام و انجام مراسم زیارت خانه خدا.

علاوه بر این قرآن مجید در آیه 6 سوره یوسف با صراحت مى‌گوید ما این علم را به یوسف (علیه السلام) یاد دادیم: «وَ کَذلِکَ یَجْتَبِیکَ رَبُّکَ وَ یُعَلِّمُکَ مِنْ تَأْوِیلِ الاَْحادِیثِ»؛ (و این گونه پروردگارت تو را بر مى گزیند؛ و از تعبیر خواب‌ها به تو مى‌آموزد).

و در آیه 21 همین سوره مى‌فرماید: «وَ لِنُعَلِّمَهُ مِنْ تَأْوِیْلِ الاَْحادِیثِ»؛ (ما این کار را کردیم، تا او را بزرگ داریم؛ و از علم تعبیر خواب به او بیاموزیم).

سپس نمونه‌هایى از تعبیر خواب یوسف (علیه السلام)، چه براى زندانیان که خواب‌هاى خود را براى او بیان کردند، و چه براى ملک مصر، در آیات این سوره منعکس شده است که همگى حکایت از آگاهى کامل او از علم تعبیر مى کند.

مسلما اگر پیامبران از تعبیر خواب آگاهى نداشته باشند مشکلى در شرایط نبوت آنها حاصل نمى‌شود؛ ولى این علم مى‌تواند در مقاطع مختلفى در پیشرفت کار آن‌ها، و موفقیت هر چه بیشتر در برنامه‌ها، کارساز باشد.(2)

پی نوشت:

(1). پیام قرآن جلد 1، ص 187.

(2). گرد آوری از کتاب: پیام قرآن‏، آیت الله العظمى ناصر مکارم شیرازى، دار الکتب الاسلامیه‏، تهران‏، 1386 ه. ش‏ ‏،ج7 ،ص 258.